Verkoudheid

Verkoudheid is een ontsteking van het slijmvlies in de neus, de bijholten en de keel. Het komt door een verkoudheidsvirus. Klachten kunnen zijn: een verstopte neus, niezen, hoesten en keelpijn, hees zijn en oorpijn.

Verkoudheid is een ontsteking van het slijmvlies in de neus, de keel en de bijholten. Het komt door een verkoudheidsvirus. Als het slijmvlies ontstoken is, wordt het dikker en gaat het veel slijm (snot) maken. Dit kan de neus verstoppen. Het snot kan uit je neus komen of achter in je keel komen.

Verkoudheid is vervelend, maar gelukkig gaat het vanzelf over en ben je er meestal binnen een week weer van af. De symptomen kun je tijdens deze week gelukkig wel verlichten.
Soms blijven de klachten wel een paar weken.

Je kunt last hebben van:

• een verstopte neus
• een snotneus
• minder kunnen ruiken
• niezen
• hoesten
• keelpijn
• hees zijn
• koorts
• oorpijn
• oorsuizen

De ontstoken slijmvliezen in de neus en keel zwellen op en produceren veel vocht en slijm. Dit gaat over in (geelgroen) snot en een verstopte neus. In je neus kunnen de ontstoken slijmvliezen een niesprikkel veroorzaken en in je keel of luchtpijp een hoestprikkel. Als je keelslijmvlies ontstoken is kun je keelpijn hebben en bij ontstoken stembanden kan dit heesheid veroorzaken.

Er is een smal gangetjes tussen de neus en keel en het oor. Dit wordt de buis van Eustachius genoemd. Virussen kunnen door deze buis van je neus naar je oor. Daarom kun je bij verkoudheid ook oorpijn hebben. Als de buis van Eustachius dicht gaat zitten, kun je ook last krijgen van oorsuizen.

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Meestal het rhinovirus, maar er zijn ruim tweehonderd virussen waardoor je verkouden kunt worden. Als je een paar keer achter elkaar verkouden bent, komt dat door verschillende virussen. Virussen verspreiden zich makkelijk.

Volwassenen zijn gemiddeld twee tot vijf keer per jaar verkouden. Na een infectie ben je meestal jarenlang immuun voor dat type virus, maar kun je wel weer door een ander virus verkouden worden. Verkoudheid is wereldwijd de meest voorkomende ziekte.

In de herfst en winter zijn er meer mensen verkouden omdat mensen dan vaak met elkaar binnen blijven en er minder frisse lucht is. Mensen kunnen elkaar daardoor gemakkelijker besmetten.

Als iemand uitademt, komen er heel kleine druppeltjes in de lucht. Als die persoon verkouden is dan zit er virus in de druppeltjes. Als je die druppeltjes inademt, kun je het verkoudheidsvirus binnen krijgen. 
Verkouden mensen kunnen het virus ook doorgeven met hun handen als ze aan hun neus zitten of in hun hand niezen of hoesten. Ze kunnen ook bijvoorbeeld een deurkruk aanraken waardoor anderen die de deurkruk aanraken het virus op hun hand krijgen.

Een verkoudheid gaat vanzelf weer over. Tijdens een verkoudheid kun je met zelfzorgmiddelen de symptomen bestrijden, zodat je je wat prettiger voelt. Heb je ’s nachts last van een verstopte neus of moet je hoesten doordat slijm in je keel loopt? Of heb je last van oorpijn? 

Je kunt dan een neusspray of neusdruppels gebruiken met een middel dat het slijmvlies wat dunner maakt, zoals xylometazoline. Gebruik deze middelen niet vaker dan 3 keer per dag en wacht tenminste 8 uur voordat je het weer gebruikt. 

Belangrijk: gebruik deze middelen niet langer dan 1 week. Als je het langer gebruikt, werkt het steeds korter en kun je er verslaafd aan worden.

Als je last hebt van hoofdpijn kun je paracetamol nemen. Antibiotica helpen niet bij verkoudheid Ze werken alleen tegen bacteriën, niet tegen virussen zoals het verkoudheidsvirus.

Adviezen bij verkoudheid:

• Drink voldoende om vochttekort te voorkomen en je keel vochtig te houden
   
• Neem voldoende rust
   
• Het kan prettig zijn om te stomen bij verkoudheid. Vul een bak met heet water, voeg eventueel een inhalatiecapsule toe en adem de warme stoom in via de neus. Gebruik geen kokend water en laat het water even afkoelen voordat je het in de bak of kom doet. Pas op voor verbranding door te hete stoom of het omstoten van een kom heet water.
   
• Snuit je neus niet te hard. Als je dat doet, komt het snot ook in de bijholtes. Je kunt in plaats van snuiten je neus ophalen. Wil je toch snuiten, snuit dan één neusgat per keer.
•  
• Als je stopt met roken, gaat een verkoudheid sneller over. Als je blijft roken, hou je langer last van de klachten.
   
• Bij keelpijn kun je sabbelen op een (suikervrij) snoepje.  

Met een verkoudheid hoef je niet naar de huisarts. Na een aantal dagen gaat je verkoudheid meestal vanzelf over. 
Soms blijven de klachten wel een paar weken.

Neem direct contact met je huisarts op als:

• je snel of moeilijk ademt
• je een piepend of gierend geluid maakt bij het ademen
• je je steeds zieker voelt

Neem op werkdagen contact op met je huisarts als:

• je klachten na een paar weken niet minder worden
• je twijfelt of je klachten door een verkoudheid komen
• Als je langer dan 5 dagen koorts hebt boven de 38°C
• Als je opnieuw koorts krijgt na een paar dagen zonder koorts

NHG-standaard Acute rhinosinusitis

www.apotheek/nl