Vaginale afscheiding

Vocht uit de vagina is normaal. Het is doorzichtig of wit en het ruikt vaak een beetje zuur. Als het opdroogt wordt het een beetje geel. Dit wordt ook wel witte vloed genoemd. 

Je vagina maakt meer vocht aan rond de eisprong (ong. 2 weken voor de menstruatie), bij opwinding bij seks, als je zwanger bent en bij pilgebruik of als je een pessarium hebt. Ook maakt de ene vrouw meer vocht aan dan de andere.

Het vocht kan ook veranderen van kleur of anders gaan ruiken. Dat kan doordat:

• er meer schimmels in je vagina zijn dan normaal, bijvoorbeeld door gebruik van zeep, gebruik van antibiotica of door zwangerschap
   
• er meer bacteriën in je vagina zijn dan normaal, bijvoorbeeld door zeep of door vaginale spoelingen
   
• er bacteriën in je vagina zitten die er niet horen
   
• je een SOA hebt. SOA is een seksueel overdraagbare aandoening zoals bijvoorbeeld chlamydia. Kijk voor meer informatie over SOA’s op Thuisarts.nl
   
• er bloed bij het vocht zit

Als je te veel van een bepaald soort bacteriën in je vagina hebt, en minder melkzuurbacteriën, dan komt er veel vocht uit je vagina. Dit heet bacteriële vaginose.
Bij bacteriële vaginose heb je last van veel grijs-wit vocht uit je vagina dat stinkt. Het ruikt niet zuur zoals normaal. 
Het slijmvlies van de vagina is onveranderd, niet rood of gezwollen. Het doet geen pijn, ook niet bij het plassen of vrijen. Het is vaak niet duidelijk waardoor het komt dat je te veel normale bacteriën hebt. Er zitten geen bacteriën die er niet horen en er is ook geen ontsteking van de vagina. Bacteriële vaginose gaat meestal vanzelf over binnen een paar weken.

Het evenwicht tussen bacteriën in de vagina kan worden verstoord door:

• zeep, spoelingen in de vagina, speciale deodorant voor de vagina
   
• medicijnen, zoals antibiotica en hormonen die ontstekingen remmen (corticosteroïden)
   
• diabetes

Je klachten kunnen erger worden na seks zonder condoom. Zaad kan je vagina namelijk minder zuur maken waardoor sommige bacteriën meer gaan groeien.

Gewoon vocht uit je vagina is natuurlijk en goed. Als er meer schimmels of bacteriën zijn gaat het vaak vanzelf over. Bij klachten zoals jeuk (interne link naar Vaginale Schimmelinfectie opnemen), een vieze geur of dikke, rode schaamlippen kan wel een behandeling nodig zijn. 

Het volgende kun je zelf doen:

• was je vagina van buiten 1 keer per dag alleen met lauwwarm water. Klachten komen vaak door te veel wassen. De binnenkant van de vagina maakt zichzelf schoon. Zeep en andere middelen die in de vagina komen, kunnen de vagina irriteren. Gebruik dus geen zeep, ook geen neutrale zeep, geen vaginale spoelingen, geen deodorant, tea-tree oil, knoflook, probiotica of yoghurt in de vagina
   
• dep je vagina voorzichtig droog na wassen of douchen
   
• jeuk kan ook komen doordat je overgevoelig bent voor een parfum in inlegkruisjes of maandverband. Gebruik daarom katoenen maandverband of tampons zonder parfum. Gebruik inlegkruisjes van katoen, maar bij voorkeur helemaal geen inlegkruisjes.
   
• draag een tijdje alleen katoenen slips en losse kleding. Als de klachten niet minder worden kun je weer slipjes van andere materialen en strakkere kleren gaan dragen.
   
• krab bij jeuk zo weinig mogelijk. Je kunt een ijszak of coldpack in een handdoek wikkelen en tegen je vagina houden. Je kunt ook met een verzachtende en beschermende crème zoals Lanette smeersel of Lanette crème smeren.
   
• laat jezelf bij seks eerst opgewonden raken zodat je vagina vochtig wordt. Of gebruik een glijmiddel. Spreek van tevoren met je partner af dat je stopt als het pijn doet.
   
• gebruik geen condooms of glijmiddel waar een zaaddodende (spermicide) stof in zit omdat ze je vagina kunnen irriteren

Bij bacteriële vaginose kun je een medisch hulpmiddel (link met uitleg) met melkzuur proberen. Dit kan de groei van ongewenste bacteriën verminderen en onaangename geur en abnormale afscheiding verlichten.  

Neem contact op met je huisarts als je last hebt van vaginale afscheiding en:

• je veel jeuk of veel pijn hebt
• je een branderig gevoel hebt bij het plassen
• het vocht een andere kleur heeft of vies ruikt
• het vocht bruin of rood is terwijl je niet ongesteld bent
• je denkt dat je een SOA zou kunnen hebben
• je ook pijn hebt in je onderbuik
• je na 4 weken nog steeds veel vocht hebt
• je na de overgang last krijgt van vocht uit je vagina
• last hebt van vocht uit je vagina en 15 jaar of jonger bent

Neem contact op met je huisarts als je last hebt van bacteriële vaginose en:

•  je de klachten voor het eerst hebt en niet weet waar het door komt
• de huisarts heeft gezegd dat je te veel normale bacteriën hebt en de klachten na 2 weken nog niet minder zijn geworden
• je de klachten herkent omdat je ze eerder hebt gehad en de klachten na 2 weken nog niet minder zijn geworden
• de klachten erg vervelend zijn
• je er andere klachten bij krijgt, zoals buikpijn, vocht met bloed erin of pijn bij het plassen
• het vocht verandert

NHG-standaard Fluor Vaginalis