Kind met knuffel houdt haar buik vast

Buikgriep bij kinderen


Symptomen

Bij buikgriep door het norovirus of het rotavirus heeft je kind last van diarree of overgeven. De binnenkant van de maag en darmen is dan ontstoken. Meestal komt dat door een virus, bij kinderen jonger dan 2 jaar vaak door het rotavirus. Bijna elk kind heeft in de eerste vier jaar een of meer rotavirusinfecties. Soms komt buikgriep door een bacterie. 
Binnen 1 week zijn de klachten meestal over. 

Sinds 2024 worden kinderen in het Rijksvaccinatieprogramma gevaccineerd tegen het rotavirus. 
Ook na vaccinatie kan je kind nog besmet worden het virus, maar de kans dat het dan erg ziek wordt, is erg klein.

Bij diarree zijn de darmen geïrriteerd en trekken ze zich veel sneller samen dan normaal. Omdat vocht en voedsel sneller door de darm gaan, hebben de darmen geen tijd om het water eruit op te nemen. Kinderen (vooral baby’s) lopen bij diarree daarom het risico uit te drogen.

Dunne ontlasting is niet meteen diarree. Bij baby’s die borstvoeding krijgen is het bijvoorbeeld normaal dat ze bij elke verschoning wat dunne ontlasting hebben. Bij echte diarree loopt de ontlasting langs de benen uit de luier. Bij buikgriep heeft je kind naast diarree ook koorts en geeft het over.

Buikgriep kan worden veroorzaakt door een virus of bacterie. Het meest voorkomende virus dat buikgriep veroorzaakt bij kinderen is het rotavirus. Dit virus is zeer besmettelijk. De tijd tussen besmet raken en ziek worden is 1 tot 3 dagen. De klachten duren 4 tot 9 dagen. 

Virussen zitten in het speeksel, braaksel en poep van iemand die besmet is met het virus. Als je kind iets aanraakt waar het virus op zit, kan het op de vingers komen. Maar het virus kan zit ook in druppeltjes speeksel in de lucht. Die kan je kind inademen en zo besmet raken. Bij het norovireus kan de poep wel 3 weken besmettelijk blijven.

In eten en drinken kunnen ook bacteriën, zoals Salmonella, Campylobacter, Listeria en E-Coli, zitten die je kind ziek kunnen maken. Het wordt misselijk, krijgt buikpijn, moet overgeven en krijgt diarree. Meestal zijn deze klachten na een paar dagen weer over. 

Als je kind aan het uitdrogen is dan:

  • heeft het erg veel dorst
  • plast het een halve dag of langer niet of heeft het geen natte luier
  • heeft het een droge mond
  • huilt het zonder tranen
  • heeft het een snelle hartslag

Behandeling

Laat je kind veel drinken en laat het eten waar het zin in heeft. Drinken is belangrijker dan eten. Je kunt water, thee, limonade of een waterijsje geven, of iets anders dat je kind lekker vindt.
Geef je kind bij diarree geen appelsap, want dat kan juist diarree veroorzaken! 
Als het overgeven minder wordt, kan je kind weer wat meer tegelijk drinken.

Kinderen jonger dan 2 jaar kunnen al binnen 24 uur uitdrogen. Vooral baby’s jonger dan 3 maanden. Kinderen ouder dan 2 jaar kunnen binnen 2 tot 3 dagen uitdrogen.

Als je kind vaak diarree heeft of veel overgeeft, kun je je kind een ORS-oplossing geven. Dit is een drankje met een bepaalde oplossing van suiker en zout. 

Soms komt diarree heel onhandig uit. Dan kunnen kinderen vanaf 2 jaar zo nodig loperamide gebruiken. Hierdoor vermindert de beweging van de darmen. Dit zorgt ervoor dat je kind minder vaak moet poepen. Maar het wordt niet sneller beter. Laat je kind loperamide zo kort mogelijk gebruiken omdat het anders last kan krijgen van een verstopping. Andere bijwerkingen zijn onder andere hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en buikpijn. Kinderen jonger dan 2 jaar mogen geen loperamide gebruiken. Zij hebben een grote kans op bijwerkingen.

Preventie

Was je handen met water en zeep:

  • vóór het klaarmaken van eten of flesvoeding
  • vóór het eten
  • nadat je naar de wc bent geweest
  • na het verwisselen van een luier of iemand op het toilet helpen
  • na het schoonmaken, ook nadat je een vaatdoekje hebt gebruikt
  • na aaien of knuffelen van dieren
  • na hoesten, niezen of neus snuiten

Houd de wc goed schoon.
Was borden, bekers en bestek goed af.
Maak speelgoed dat kinderen in hun mond stoppen elke dag schoon. Dat kun je doen met een gewoon schoonmaakmiddel.
Omdat diarree besmettelijk kan zijn, mogen kinderen met echte ‘spuitluiers’ vaak niet naar het kinderdagverblijf. 

Wanneer hulp zoeken?

Bel direct het ziekenhuis of 112 als je kind diabetes type 1 heeft met diarree en overgeven.

Neem direct contact op met de huisarts als je merkt dat:

  • je kind suf is of niet makkelijk wakker te krijgen
  • je kind in de war is of niet reageert zoals je gewend bent
  • je kind (bijna) flauwvalt
  • je kind snel ademt
  • je kind koude armen en benen heeft.

Neem dezelfde dag contact op met je huisarts als je kind steeds diarree heeft en:

  • een hartziekte heeft of,
  • een nierziekte heeft of,
  • medicijnen gebruikt
  • je kind een halve dag niet geplast heeft of geen natte luier heeft gehad
  • je kind minder dan de helft van normaal drinkt op dag 1
  • je kind een droge mond heeft
  • je kind zonder tranen huilt
  • je kind een snelle hartslag heeft
  • je kind koorts heeft (38 graden of hoger)
  • je kind steeds blijft huilen
  • je kind steeds blijft overgeven en het niet minder wordt
  • je kind erge buikpijn blijft houden
  • er bloed bij de poep of het braaksel zit
  • je kind jonger is dan 2 jaar en 1 dag steeds diarree heeft
  • je kind 2 jaar of ouder is en 3 dagen steeds diarree heeft

Informatiebronnen

NHG-standaard Acute diarree 

NHG-standaard Misselijkheid en braken

RIVM